Czy będzie zakaz ujawniania numeru księgi wieczystej na geoportal.2 (geoportal.gov.pl)?

Przyznam, że korzystałem z tej możliwości tj: sprawdzania na geoportal.gov.pl numerów ksiąg wieczystych przyporządkowanych do poszczególnych adresów.

Czasami wiedza o nieruchomościach kontrahenta pozwala Ci na minimalizację ryzyka przy udzielanie mu kredytu kupieckiego. Innym razem pozwala Ci na zabezpieczenie majątku dłużnika. Zresztą informację o numerach ksiąg wieczystych przyporządkowanych do poszczególnych adresów czy numerów działek bez najmniejszego problemu można pozyskać „od ręki” na wielu portalach należących do podmiotów znajdujących się poza polską jurysdykcją – tyle, że odpłatnie i za całkiem sporą stawkę.

Dlaczego zatem numerów ksiąg wieczystych poszczególnych działek nie może nieodpłatnie podawać Główny Geodeta Kraju. Mógł. Niestety Prezes UODO zakazał Głównemu Geodecie Kraju publikowania numerów ksiąg wieczystych na geoportal2 (geoportal.gov.pl). Słowo – klucz a może słowo – wytrych, które miast otwierać – zamyka usta to RODO. Zdaniem Prezesa UODO  „ujawnienie numerów ksiąg wieczystych na portalu GEOPORTAL2 stanowi naruszenie przepisów o ochronę danych osobowych„.

Główny Geodeta Kraju zapowiedział, że zaskarży postanowienie Prezesa UODO zakazujące udostępniania numerów ksiąg wieczystych na geoportal.gov.pl. W jego ocenie takie postanowienie jest błędne, nieuzasadnione przepisami o ochronie danych osobowych, a jednocześnie szkodliwe dla wszystkich obywateli korzystających z urzędowego serwisu geoportal.gov.pl. Numery ksiąg wieczystych, podobnie jak numery rejestracyjne samochodów, nie są danymi o osobach, ale oznaczeniami rzeczy. Nie są więc danymi osobowymi, a w konsekwencji Prezes UODO nie jest uprawniony do działania w tym zakresie. Co więcej, numery ksiąg wieczystych są publicznie dostępne w Ewidencji Gruntów i Budynków i udostępniane są bardzo szeroko. Z obowiązujących od wielu lat przepisów wynika, że numer księgi wieczystej różni się od danych osobowych właściciela nieruchomości (takich jak dane: imię i nazwisko, imiona rodziców, PESEL czy adres zamieszkania). O ile bowiem numery ksiąg wieczystych są jawne i dostępne bez ograniczeń, o tyle dane osobowe – udostępniane tylko na wniosek. W ocenie GGK Prezes UODO nie ma zatem uprawnienia do wydania jakichkolwiek postanowień, czy decyzji dotyczących numerów ksiąg wieczystych.

Swoje stanowisko Głowny Geodeta Kraju poparł orzecznictwem sądowoadministracyjnym

wyrok NSA tj. z dnia 21 czerwca 2017 r. sygn. I OSK 131/17

„Sam fakt, że z księgi wieczystej można uzyskać informację o osobie właściciela nieruchomości nie ma wpływu na stwierdzenie, że numer tej księgi stanowi element przedmiotowy opisu nieruchomości”.

wyrok WSA w Lublinie z dn. 28 kwietnia 2015 r. sygn. III SA/Lu

„Wynikająca z nowych zasad dostępu do ksiąg wieczystych łatwość uzyskania wszystkich podstawowych informacji o nieruchomości na podstawie jej numeru w księdze wieczystej nie może przesądzać o tym, że mamy tu do czynienia po części z danymi podmiotowymi. Co więcej, prawodawca ułatwiając dostęp do ksiąg wieczystych musiał przecież mieć świadomość, że jawność ta oznaczać będzie także możliwość uzyskania wiedzy o osobie właściciela nieruchomości. Powoływany przez organ konflikt między udostępnianiem informacji a ochroną danych osobowych właścicieli został rozwiązany przez ustawodawcę, który przyjął takie, a nie inne zasady udostępniania ksiąg wieczystych.”

wyrok WSA w Poznaniu z dn. 28 marca 2018r. sygn. II SA/Po 1165/17:

„Jak wskazano, art. 24 ust. 5 P.g.k. jednoznacznie stanowi o ograniczeniu dostępu do danych „wykazanych” w ewidencji gruntów i budynków wymienionych w art. 20 ust. 2 pkt 1 P.g.k. A contrario nie ma w ustawie ograniczeń dotyczących udostępniania danych z art. 20 ust. 1 P.g.k., a tam „oznaczenie księgi wieczystej” wymienione jest wprost.”

Do czasu wydania decyzji administracyjnej w toczącym się postępowaniu numery ksiąg wieczystych będą ukryte.

Ciekaw jestem finału tego sporu.

Autor: Leszek Bloch

2020-04-14